رید هافمن شاید به اندازه بیل گیتس یا مارک زاکربرگ در ایران مشهور نباشد، اما یکی از شناختهشدهترین کارآفرینهای دنیاست که همانطور که خودش همیشه آرزو داشت، توانست با یک ایده خارقالعاده به یکی از تاثیرگذارترین افراد دنیا تبدیل شود.
اگرچه هافمن در ابتدا رویای نویسندگی را در سر میپروراند، اما خیلی زود فهمید که تجارت الکترونیکی و شبکههای اجتماعی آنجایی است که میتواند موفقیت را در آن پیدا کند. اگرچه تجربههای اولیه هافمن در این حوزه با شکست مواجه شد، اما او همانطور که در مصاحبهای با بلومبرگ گفته است، از این شکستها یاد گرفت که سریع رو به جلو حرکت کند و هرگز سعی نکند کامل باشد. هامفن با همین رویکرد در حال حاضر یکی از ثروتمندترین کارآفرینهای دنیاست.
نخبه کوچکی که دنبال استقلال میگشت!
رید هافمن در سال 1967 در کالیفرنیا به دنیا آمد، اما دوران کودکی و نوجوانیاش را در برکلی گذراند و در تمام طول تحصیل تا دوران دبیرستان مثل هر دانشآموز عادی دیگری به مدارس دولتی میرفت، اما در دوران دبیرستان پدر و مادر رید که هر دو وکیل دادگستری بودند، به این نتیجه رسیدند که شاید درس خواندن در یک مدرسه کوچک با کلاسهای کمجمعیت و جایی نزدیک به خانه برای رید بهتر خواهد بود.
اما او کسی نبود که به این راحتیها استقلالش را از دست بدهد، بنابراین ترجیح داد به مدرسهای در ورمونت برود و کاملا روی پای خودش باشد. دبیرستانی که درنهایت مورد تایید رید و والدینش قرار گرفت، مدرسه پوتنی بود که مسئولانش تاکید زیادی دارند که دانشآموزان باید در طول تحصیل در زمینههای مختلف تجربهآموزی کنند و مهارتهای مختلفی ازجمله کشاورزی، هنر و… را بیاموزند. رید دوران دبیرستان را در این مدرسه گذراند و پس از آن به کالیفرنیا برگشت و رهسپار دانشگاه استنفورد شد.
از فلسفه تا سیستمهای نمادین
نتیجه برنامه استعدادیابی دانشگاه استنفورد که با نام برنامه آموزش و پرورش لیبرال مشهور است و تازهواردها را برای پیدا کردن استعدادهای واقعیشان راهنمایی میکند، این بود که رید هافمن جوان در زمینه فلسفه استعداد دارد، اما این پیشبینی رید را قانع نکرد. او با توجه به شناختی که از خودش داشت و علایقی که تا آن زمان به آنها پی برده بود، مطمئن نبود که فلسفه بهتنهایی بتواند تمایل او را ارضا کند. بنابراین با مشورت یکی از راهنمایان دانشگاه تصمیم گرفت وارد رشته سیستمهای نمادین و علوم شناختی شود و درنتیجه لازم بود در زمینه فلسفه، زبانشناسی، روانشناسی، منطق ریاضی و علوم کامپیوتر ماهر شود. هافمن در سال 1990 از دانشگاه فارغالتحصیل شد و توانست بورس تحصیل در دانشگاه آکسفورد را به دست بیاورد و در سال 1993 نیز مدرک کارشناسی ارشد خود را در رشته فلسفه از این دانشگاه گرفت.
آینده در شبکههای مجازی نهفته است
تحصیل در رشته مطالعات نمادین و پس از آن فلسفه باعث شد که رید به موضوع تبادل اطلاعات علاقهمند شود و در این دوران بهشدت تحت تاثیر نتایج پژوهشها و مطالعات چهرههای شاخص حوزه رسانه ازجمله مارشال مکلوهان بهویژه جمله مشهور او که «رسانه خودِ پیام است» قرار گرفت و در نتیجه مطالعاتش به این نتیجه رسید که بهزودی تغییرات گستردهای در زمینه رسانه ایجاد میشود که آینده بشریت را بهشدت تحت تاثیر قرار میدهد.
رید در دورانی که در آکسفورد درس میخواند، به مطالعه در زمینه نفوذ فلسفه تحلیلی بر کشورهای انگلیسیزبان علاقهمند شد و در این زمینه دست به مطالعه زد و حتی چند وقتی هم بهعنوان مدرس مشغول به کار شد، اما نه روشنفکری اجتماعی و نه تدریس یا نویسندگی هیچکدام نمیتوانست اشتیاق او را ارضا کند، بنابراین دوباره به کالیفرنیا، یعنی جایی که تحصیلاتش را شروع کرده بود، برگشت و با دوستانی که از دوران تحصیل در دانشگاه استنفورد داشت، وارد کار در زمینه فناوری شد. سرپرستی تولید در بخش تجربه کاربری شرکت اپل یکی از اولین شغلهایی بود که رید هافمن به دست آورد و همانجا بود که ایده راهاندازی شبکه اجتماعی eWorld به ذهنش رسید.
هر چند این ایده سرانجام موفقیتآمیزی نداشت، ولی دستکم رید هافمن متوجه شد که این حوزه آینده بسیار درخشانی خواهد داشت. او ازجمله کسانی بود که اعتقاد داشتند شبکههای اجتماعی با افزایش سرعت و گسترش اینترنت در دنیا میتوانند روابط انسانی را بهشدت تحتالشعاع قرار دهند. یکی دو سال بعد او شبکه eWorld را به AOL فروخت و در همان سال از شغلی که در اپل داشت، استعفا داد تا ادامه کارش را در فوجیتسو پیگیری کند. هنگامی که هافمن eWorld را در سال 1996 به AOL فروخت، اپل تازه متوجه برتری این شبکه شد.
در جستوجوی موفقیت بزرگ با سرمایه کم
رید هافمن در این زمان احساس میکرد که طی سه، چهار سال گذشته تنها از این شاخه به شاخه دیگر پریده و با ادامه این روند هرگز نمیتواند به آنچه میخواهد، برسد. او در این دوران سرمایه چندانی نداشت و میدانست که با سرمایه کم احتمال موفقیت شرکتی که برای خودش تاسیس کند، آنقدرها زیاد نخواهد بود. ولی ریسک کرد و سوشال نت دات کام را راه انداخت و در این زمان تنها سه سال از ورود او به عرصه فناوری میگذشت. هدف اولیه هافمن این بود که روی سرویس دوستیابی اینترنتی تمرکز کند، اما بهسرعت متوجه شد که این تکنولوژی ارتباطی میتواند در زمینه ساخت انواع روابط انسانی ازجمله روابط تجاری در فضای کسبوکار مفید باشد.
تجربه موفقیتآمیز پیپال و تمرکز بر معاملات اینترنت
راهاندازی سوشال نت دات کام تقریبا همزمان با پیشنهاد پیتر ثیل (از همکلاسیهای قدیمی رید در استنفورد) برای پیوستن او به استارتآپ تازه تاسیس پیپال با هدف تمرکز بر پردازش معاملات اینترنتی بود. هافمن با ورودش به پیپال توانست با آدمهایی همچون ایلان ماسک همکار شود. هافمن با تجربهای که در سوشال نت دات کام به دست آورده بود، به پیپال کمک کرد تا به جای تمرکز بیش از اندازه بر پردازش پرداختهای فرد به فرد، روی پردازش پرداختهای مشتری به فروشنده تمرکز کند.
خداحافظی با سوشال نت و تولد لینکدین
تا سال 2000 میلادی رید همچنان درگیر دو پروژه پیپال و سوشال نت دات کام بود، اما به مرور به این نتیجه رسید که پیپال به حضور دائمی و تمام وقت او نیاز دارد و از طرف دیگر سوشال نت جایی نیست که بتواند هدفهای بلند او را تامین کند. بنابراین سوشال نت را رها کرد. همه سرمایهای را که در این زمان به دست آورده بود، وارد پیپال کرد و به سمت ریاست اجرایی شرکت رسید. در 2002 شرکتeBay، پیپال را به مبلغ 1,5 میلیارد دلار خرید و سهمی که هافمن از این معامله به دست آورد، به او کمک کرد تا بتواند روی ایده اصلی خودش کار کند و البته سرمایهگذاریهایی نیز در چند شرکت دیگر انجام دهد.
تجربهای که هافمن در پیپال و سوشالنت به دست آورده بود، به او نشان داد که هویت حرفهای افراد در اینترنت از اهمیت بالایی برخوردار است و او در این زمان آماده بود تا لینکدین را بهعنوان تجربهای جدید به جهان معرفی کند. کلید این کار در سال 2002 و در یکی از اتاقهای منزل مسکونی رید زده شد و در ماه اول آغاز به کار سایت لینکدین حدود 4500 نفر وارد این شبکه اجتماعی شدند و به مرور آن را به بزرگترین شبکه اجتماعی با محوریت کسبوکار تبدیل کردند.
سرمایهگذاری 500 میلیون دلاری روی فیسبوک به توصیه هافمن
هافمن شم اقتصادی خوبی دارد و تسلط زیادی روی فضای استارتآپ دارد و دقیقا به همین خاطر هم هست که او جزو اولین کسانی بود که به اهمیت فیسبوک و فرندستر پی برد و برای سرمایهگذاری سراغشان رفت. ایدهای که زاکربرگ برای فیسبوک داشت، بهشدت رید هافمن را تحت تاثیر قرار داد و او خیلی زود قبول کرد که روی فیسبوک سرمایهگذاری کند، اما با توجه به اینکه لینکدین تازه شروع به کار کرده بود، حاضر نشد سمت اجرایی در فیسبوک داشته باشد تا بتواند روی استارتآپ خودش تمرکز بیشتری داشته باشد. او حتی مارک زاکربرگ را به ثیل، دوست، همکار و همکلاسی قدیمیاش هم معرفی کرد و ثیل هم به توصیه هافمن با سرمایهگذاری روی فیسبوک 500 میلیون دلار پول به آن تزریق کرد. به گفته هافمن این پرهزینهترین سرمایهگذاری او در طول زندگیاش بوده است.
فیلسوفی که میلیاردر شد!
لینکدین برای اولین بار در سال 2011 وارد بازار سرمایه شد. در آن زمان ارزش سهام او را در این شرکت 2,34 میلیارد دلار تخمین زدند. در سال 2014 هر ثانیه دو نفر به شبکه لینکدین میپیوستند و ارزش داراییهای رید هافمن به 4,5 میلیارد دلار رسیده بود. او تاکنون در راهاندازی بیش از 80 استارتآپ و شرکت نوآور سرمایهگذاری کرده و در هیئت مدیره موزیلا، FWD.us نیز فعالیت دارد. هافمن در سال 2016 لینکدین را به مبلغ 26,2 میلیارد دلار به مایکروسافت فروخت تا عنوان بزرگترین خرید در تاریخ این شرکت ثبت شود.